About Làng nghề Cát Đằng

Làng nghề Cát Đằng, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định đang trên đà phát triển mạnh mẽ nhờ sự đóng góp tích cực của thế hệ trẻ làng nghề trong ứng dụng kỷ nguyên số

Như bao làng quê Việt Nam khác, Làng Nghề Cát Đằng trải qua gần 700 năm thăng trầm của lịch sử, nhưng nghề sơn mài truyền thống nơi đây vẫn được gìn giữ và ngày một phát triển. Đến nay, các sản phẩm làng Nghề Cát Đằng không chỉ nổi tiếng bởi chất lượng tốt, giá trị nghệ thuật cao, không những thế nhờ vào sự phát triển của công nghệ thông tin bây giờ khách hàng trong và ngoài nước có thể đặt hàng trực tiếp của Làng Nghề Cát Đằng

Nét độc đáo Sơn Mài Làng nghề Cát Đằng
Tương truyền, các đồ sơn mài lâu đời, vẫn dùng để trang trí nội, ngoại thất trong các lăng tẩm, các cung đình , đình chùa xưa ở Huế, Đà Nẵng, Hà Nội, Ninh Bình… chủ yếu là do bàn tay tài hoa của các nghệ nhân làng nghề Cát Đằng làm ra. Các sản phẩm đó đó giúp phần tạo nên nột văn hoá đặc trưng của người dân Bắc bộ nói riêng và của người Việt Nam nói chung.

Ngày 8-5-2017, Bộ trưởng Bộ VH, TT và DL đã ký ban hành Quyết định số 1852/QĐ-BVHTTDL về việc công bố Làng Nghề Sơn Mài Cát Đằng đạt danh hiệu di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Làng nghề Sơn mài Cát Đằng được hình thành và phát triển trên nền tảng văn hóa truyền thống của địa phương có từ thời Đinh – Tiền Lê (thế kỷ IX-X). Nơi đây có đền thờ Thánh tổ nghề sơn là Ngô Đức Dũng và Ngô Ân Ba – người đã có công truyền dạy nghề sơn cho dân làng vào cuối thời Trần (đời vua Trần Thuận Tông) thế kỷ XIV. Điều này đã được ghi chép tỉ mỉ trong cuốn thần tích “Cát Đằng xã liệt vị Thánh Tổ từ sự tích” hiện còn lưu giữ tại Đình Cát Đằng. Là một làng nghề có lịch sử trên 600 năm tồn tại, phát triển, đến nay những nghệ nhân nghề Sơn mài Cát Đằng vẫn tiếp tục duy trì nghề truyền thống; đồng thời cải tiến, sáng tạo ra nhiều mẫu mã sản phẩm để phù hợp với nhu cầu của thị trường trong nước và xuất khẩu. Điều đó khẳng định sức sống mãnh liệt của nghề Sơn mài Cát Đằng có thể thích ứng và biến đổi theo xu thế hội nhập. Sự phát triển của nghề Sơn mài Cát Đằng với nhiều loại mặt hàng phong phú, đa dạng đã từng bước giới thiệu những giá trị truyền thống, bản sắc văn hóa địa phương và dân tộc ra khắp thế giới

Trao đổi với phóng viên Nghệ Nhân Trương Đình Khỏa cho hay để có một sản phẩm đồ gỗ mỹ nghệ sơn mài tâm linh truyền thống, trước hết phải nói đến tầm quan trọng của chất liệu. Chất liệu chính của sơn mài truyền thống là nhựa cây sơn (sơn ta), ngày này công nghệ khoa học kỹ thuật phát triển với cây sơn ta không còn nhiều làng nghề chuyển sang dùng sơn điều. Loại nguyên vật liệu thứ hai: vàng quỳ và bạc quỳ. Thứ ba là bột màu, các loại son được nhập từ Trung Quốc hay Nhật Bản. Ngoài ra, còn có thể kể đến: đất sét, vải, giấy, các loại dầu như dầu trẩu, nhựa thông…Ông cũng nhấn mạnh đến việc pha chế sơn có vai trò đặc biệt quan trọng, quyết định đến sự thành bại của sản phẩm công đoạn này thường được những nghệ nhân có kinh nghiệm làm và mỗi nhà trong làng có một bí quyết pha chế sơn riêng tạo nên sự độc đáo của mỗi gia đình.Nói chung, khâu nào cũng đòi hỏi người thợ phải kiên nhẫn, tỉ mỉ.

Ngoài pha chế sơn, nghệ nhân làng nghề phải thao tác qua hàng chục công đoạn khác trong khoảng thời gian gần một tháng. Đầu tiên là khâu cắt mộc (gỗ cây, gỗ trần) để tạo hình thành các loại sản phẩm đồ gỗ mỹ nghệ như kiệu, cửa võng, cuốn thư… Thông thường, nếu như làm đồ mộc thì phải đục tra mộng mạng và đóng đinh cho bén chắc. Nhưng người thợ mộc trong làng nghề Cát Đằng lại khác hẳn, tuyệt đối không được đóng đinh, mộng mạng chỉ gắn đinh tre và cốn (cốn trộn với mùn cưa). Do vậy, yêu cầu kỹ thuật phải chính xác đến từng milimet, cho vừa khớp với các bộ phận khác. Sau đó bào nạo, đánh giấy ráp nhẵn nhụi chuyển sang bộ phận làm vóc. Công việc của mỗi công đoạn đòi hỏi phải có nghệ thuật riêng, vừa tỉ mỉ lại vừa công phu. Có công đoạn làm đi làm lại tới 8 lần mới đạt yêu cầu như công đoạn hom, sơn lót.

Thành công nhờ sự phối hợp giữa truyền thống ngàn năm và ứng dụng khoa học kỹ thuật hiện đại
Hiện nay, sản phẩm sơn mài Làng Nghề Cát Đằng rất đa dạng, chủ yếu là đỗ mỹ nghệ tâm linh,trong các công trình như đình, chùa, miếu mạo hay trọng gia đình .Ngoài ra còn dòng sản phẩm về mây tre đan chủ yếu phục vụ cho các đơn hàng xuất khẩu thị trường khó tính như: Mỹ, EU, Nhật Bản, Nga và các nước ASEAN rất được bạn hàng ưa chuộng và đánh giá cao . Có được thành công này, những nghệ nhân Làng Nghề Cát Đằng có sự sáng tạo phối hợp giữa truyền thống ngàn năm và khoa học kỹ thuật hiện đại.

Nghệ nhân Trương Đình Khỏa cũng cho biết thêm Làng Nghề Cát Đằng nổi tiếng từ lâu đời về đồ gỗ mỹ nghệ tâm linh, sơn mài truyền thống chính vì sự ngủ quên trên chiến thắng đó là thời gian gần đây khách hàng tìm đến làng nghề Cát Đằng để mua sản phẩm ít đi . Tìm hiểu được nguyên nhân điều đó những nghệ nhân tâm huyết với nghề đã truyền lửa cho thế hệ trẻ về giá trị cốt lõi của làng nghề, đưa đi học những khóa học về maketing , về phát triển thương hiệu trên không gian mạng. Ngày nay làng nghề Cát Đằng đang phát triển web catdang.info để đưa thương hiệu của Làng Nghề Cát Đằng đi xa không chỉ trong nước mà còn giới thiệu đến bạn bè năm châu về văn hóa truyền thống của Việt Nam không những thế còn để cộng đồng người Việt ở nước ngoài có cổng thông tin thương mại điện tử mua được những sản phẩm mang giá trị Việt tại ngay đất nước sở tại, Không những thế ông Khỏa còn bật mí thêm là sắp tới làng Nghề Cát Đằng còn giới thiệu đến khách hàng app về siêu thị mỹ nghệ mang tên Cát Đằng để quý khách hàng cũng như đại lý của Cát Đằng tại cả nước hay năm châu có thể dễ dàng tìm được sản phẩm ưng ý cho mình.

MY WEBSITE: https://catdang.org

FACEBOOK: https://www.facebook.com/langnghecatdang
TWITTER: https://twitter.com/langngecatdang
PINTEREST: https://www.pinterest.com/langnghecatdangg/

FLICKR: https://www.flickr.com/people/langnghecatdang/